ارتش سوریه یک شهر استراتژیک را در آخرین منطقه تحت کنترل شورشیان تصرف کرده است. این حرکت، یکی از پیشروی‌های ارتش بشار اسد در مجموعه حملات گسترده‌ای است که درنتیجه آن صدها هزار نفر از مردم آواره شده‌اند.

جنگجویان مخالف حکومت بشار اسد، شهر معارت النومان در ایالت ادلب را در پی روزها حملات سنگین هوایی، در آخرین ساعات روز سه‌شنبه تقریبا کاملا تخلیه کردند. به گفته رسانه‌های دولتی و فعالان مخالف اسد، نیروهای دولتی همچنین در غرب شهر حلب نیز پیشروی‌هایی داشته‌اند.

ژنرال علی میحوب، سخنگوی ارتش سوریه، ضمن اشاره به این که بیش از ده شهر و روستا در منطقه به تصرف نیروهای ارتش درآمده است، گفت:«نیروهای مسلح ما همچنان با هدف پایان دادن به جنایات گروه‌های تروریستی، به عملیات خود در بخش‌های جنوبی ادلب ادامه خواهند داد.» 

تصرف معارت النومان، معرف یک پیروزی استراتژیک برای دولت سوریه است که با کمک متحدان خود، روسیه و ایران، به آهستگی کنترل بخش اعظم زمین‌هایی را که نیروهای مخالف تسخیر کرده بودند، بازپس می‌گیرد.

این شهر که پیش از فرار مردم حدود ۱۰۰ هزار سکنه داشت، در کنار شاهراهی قرار دارد که دمشق را به شهر بازرگانی حلب متصل می‌کند. بازگشایی معارت النومان، مدت‌ها یکی از اهداف ارتش سوریه بود.

مقامات سوری گفته‌اند که برقراری رشته‌های ارتباطی میان این شهر و حلب، برای اقتصاد کشور که در طول سال‌ها جنگ داخلی ویران شده است، دارای اهمیتی حیاتی است.

تصرف معارت النومان همچنین یک ضربه نمادین به مخالفان حکومت بشار اسد است، زیرا در طول نه سال جنگ داخلی، این شهر همچنان به عنوان مظهر ایده آل‌های اولیه دموکراتیکی شناخته می‌شد که موجب قیام مردم علیه حکومت شد. 

به رغم فشارهایی که از هردو سو وارد می‌آید، ساکنان شهر منظما همعلیه حکومت اسد و هم علیه گروه‌های مسلح جهادی دست به اعتراض زده‌اند و در تضاد با دولت که می‌گوید جنگ، مبارزه میان دولت سکولار و افراط‌گرایان است، ایستادگی کرده‌اند.

فالد الحور، خبرنگار و عکاس اهل شهر معارت النومان، به ایندیپندنت گفت:«از سال ۲۰۱۱ تا آخرین تظاهرات، مردم برای آزادی و عدالت به میدان‌ها و خیابان‌ها آمدند.»

او در اشاره به گروه «هیئت تحریر شام» که شاخه‌ای از القاعده است و اکنون بخش‌های بزرگی از ایالت ادلب را تحت کنترل دارد، گفت:«تظاهرات‌کنندگان خواهان سرنگونی حکومت اسد و روسیه بوده‌اند، اما آن‌ها همچنین می‌خواستند که هیئت تحریر شام نیز شکست بخورد.»  

روز سه شنبه، آقای الحور، با یاس شاهد ویدیوهایی بود که ارتش اسد و سربازان روسی متحدشان از داخل شهر، منتشر کرده بودند. او گفت: «این روز تا لحظه مرگم در خاطرم خواهد ماند.»

الیزابت سورکوف، پژوهشگر در انستیتوی تحقیقات سیاست خارجی، می‌گوید که شهر معارت النومان از «اهمیت بسیار زیادی برای قیام سوریه» برخوردار بود.

«این شهر ایالت ادلب، شاهد بزرگترین اعتراض‌های تاریخ انقلاب (کشور) بود و توانسته بود پس از آن که بسیاری از شهرهای دیگر این ایالت زیر کنترل هیئت تحریر شام قرار گرفتند، در مقابل اِعمال قوانین جهادیها، مقاومت کند.»

«این شهر مرکز فعالیت‌های اجتماعی، از جمله سازمان‌های دفاع از حقوق بشر، گروه‌های توان‌بخشی به زنان، و سازمان‌های کمک به کودکان و آوارگان بود. میراث فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی در ذهن کسانی که آن را تجربه کرده‌اند، زنده می‌ماند، اما از حالا به بعد سکنه شهر معارت النومان را سوری‌هایی تشکیل خواهد داد که حاضرند افراد رام و مطیعی برای حکومت سوریه باشند.»

آقای الحور، شهر را در ماه مه گذشته، پس از آن که جنگنده‌های سوری خانه‌اش را بمباران کردند، خاله‌اش را کشتند و چند تن از افراد خانواده‌اش را مجروح کردند، ترک کرد.

صدها هزار نفر دیگر از ساکنان منطقه نیز در ماه‌های اخیر به مرز ترکیه پناه برده‌اند. سازمان ملل متحد هشدار داده است که این روند می‌تواند به یک فاجعه انسانی بدل شود. ایالت ادلب، مامن سه میلیون غیرنظامی بود که بیش از نیمی از آن‌ها آوارگانی بودند که از دیگر نقاط کشور در این منطقه اسکان یافته بودند.

روز دوشنبه، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، آنچه «حملات ناموجه علیه ساکنان شمال غربی سوریه» خواند، تقبیح کرد. او گفت، ایالات متحده خواهان آتش‌بس فوری و «دسترسی کامل سازمان‌های امداد به مناطق آسیب‌دیده و کمک به صدها هزار نفری است که در نتیجه بمباران‌های بدون وقفه در رنج و مصیبتند.» نهاد موسوم به «گروه هماهنگی برای اقدام در سوریه» که در شمال غربی کشور فعال است، می‌گوید که در ماه دسامبر ۲۰۱۹ بیش از ۲۱۶هزار نفر، و در ماه ژانویه ۲۰۲۰، ۱۶۷ هزار نفر از خانه‌هاشان در ایالت ادلب گریخته‌اند، که مجموع تعداد آوراگان را بالغ بر ۳۸۳ هزار نفر می‌کند.

درگیری‌های چند روز اخیر موجب فرار ساکنان شهرهای نزدیک به جبهه جنگ نیز شده است. تصاویری که از جادهها منتشر شده است، نشان می‌دهد که خانواده‌ها در اتوموبیل‌ها و پشت کامیون‌ها (در حال خروج از منطقه) هستند.

در این میان، در شمال معارت النومان، نیروهای دولتی به سوی اراضی تحت کنترل شورشان در حومه‌های غربی حلب حرکت کرده‌اند.

عبدالکافی الحمدو، یک استاد دانشگاه که از محاصره حلب جان سالم به‌در برده است و اکنون در غرب این ایالت و نزدیک به جبهه جنگ اسکان دارد، می‌گوید:« تنها بمب است و بمب و بمب.»  

او در یک تماس تلفنی با ایندیپندنت گفت: «هنوز در روستای من کسانی زندگی می‌کنند، اما منطقه نزدیک به برخوردها تقریبا خالی (از سکنه) است.»

«دیگر جایی برای رفتن باقی نمانده است. بعضی از دوستانم می‌گویند که ترجیح می‌دهند بمیرند تا در اردوگاه‌ها زندگی کنند. اوضاع وحشتناک است. گفتنی نیست.»